Rozdzielność majątkowa stanowi jedną z form majątkowego ustroju małżeńskiego. Taki rodzaj można wybrać samemu, a może on zostać także nakazany wyrokiem sądu. Jest to alternatywa dla wspólności majątkowej między małżonkami. Warto dowiedzieć się, na czym dokładnie polega rozdzielność majątkowa, jakie są jej formy, a także kiedy warto zdecydować się na taką formę? Kwestie te zostaną szerzej omówione w niniejszym artykule.
Rozdzielność majątkowa – jak to wygląda w praktyce?
Omawiany ustrój majątkowy oczywiście dotyczy tylko i wyłącznie osób, które pozostają w związku małżeńskim. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, osoby decydujące się na wstąpienie w związek małżeński, zostają objęte wspólnością majątkową. Wówczas wszystkie zakupione przedmioty, nieruchomości, ale i również posiadane długi stają się wspólne dla obojga małżonków. Stan taki można zmienić, ustanawiając rozdzielność majątkową. Jak to wygląda w praktyce? Małżonkowie mogą posiadać dobra wspólne i prawa majątkowe. Wówczas każdy z nich posiada udział w ustalonej wcześniej przez nich samych wysokości. Udziały te nie muszą być proporcjonalnie równe, a można je ustalić wedle własnej woli. Każda ze stron może również samodzielnie zarządzać swoim udziałem i nie wymaga w tym zakresie żadnej zgody od drugiego z małżonków. Warto wspomnieć również, iż polskie prawo określa istnienie dwóch rodzajów rozdzielności majątkowej. Są nimi rozdzielność majątkowa dobrowolna, czyli zawarta wolą małżonków, oraz rozdzielność majątkowa przymusowa – ustanowiona sądownie.
Rozdzielność majątkowa – jak ją ustanowić?
Omawiany ustrój majątkowy może zostać ustanowiony przez samych małżonków. W tym celu konieczne jest podpisanie małżeńskiej umowy majątkowej, którą potocznie określa się mianem intercyzy. Powinna zostać ona sporządzona w formie aktu notarialnego, więc do jej spisania konieczna jest obecność notariusza. Warto podkreślić, że jej ustanowienie możliwe jest zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i po jego zawarciu. Możliwe jest też ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd. Wówczas jeden z małżonków musi wystąpić z wnioskiem i konieczne jest istnienie określonych ku temu przesłanek. Wśród nich wyróżnia się takie, jak: marnotrawienie i trwonienie majątku wspólnego, zatrzymywanie całości majątku tylko dla siebie, występowanie rażącej niegospodarności ze strony jednego z małżonków, oraz bezzasadne rezygnowanie z mnożenia wspólnego majątku, które przyczynić by się mogło do poprawienia ogólnej sytuacji finansowej rodziny. Ponadto rozdzielność majątkowa może zostać zasądzona również w momencie orzeczenia separacji między małżonkami albo ubezwłasnowolnienia jednego z nich. Przesłanką do rozdzielenia majątku jest także ogłoszenie upadłości konsumenckiej małżonka. W sytuacji, kiedy współmałżonek naraża drugą stronę na długi, możliwe jest złożenie wniosku do sądu o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Można tego dokonać bez zgody współmałżonka. Jeśli sąd potwierdzi faktyczne istnienie takiej przesłanki, ustanowi przymusowy ustrój majątkowy.
Rozdzielność majątkowa, a kwestie finansowe
Warto również wspomnieć, jak wygląda relacja rozdzielności majątkowej względem długów, czy zaciągania kredytów. Istotną informacją jest fakt, że omawiany ustrój majątkowy nie stanowi żadnego przeciwwskazania do zaciągnięcia wspólnego kredytu hipotecznego. Wówczas to sami małżonkowie ustalają, w jakich proporcjach będą taki kredyt spłacać. Nie jest konieczne dzielenie rat po połowie. W takiej sytuacji bank dokonuje weryfikacji zdolności kredytowej każdego małżonka z osobna. Pozostając w rozdzielności majątkowej, każda ze stron może samodzielnie ubiegać się o uzyskanie kredytu i nie potrzebuje do tego zgody współmałżonka. Rozdzielność majątkowa to ustrój, który skutecznie chroni przed długami, które posiada małżonek. Podobnie jest w kwestii zajęcia środków przez komornika. Wówczas wyłączona jest odpowiedzialność drugiego małżonka za posiadane długi i zaległe zobowiązania podatkowe.
Jak widać, w niektórych sytuacjach rozdzielność majątkowa może okazać się rozsądnym rozwiązaniem. Może zostać ustanowiona zarówno przed ślubem, jak i po zawarciu związku małżeńskiego.